Circulaire economie legt de focus op ons grondstoffengebruik en het optimaal benutten van producten en grondstoffen in gesloten kringlopen. Circulaire economie levert een aanzienlijke bijdrage aan de klimaatopgave, het terugdringen van milieuvervuiling en biodiversiteitsverlies en aan het vergroten van de leveringszekerheid. Maar de circulaire economie biedt ook nieuwe verdienkansen. Om anders te kunnen produceren en consumeren zijn nieuwe businessmodellen nodig. In dit project werd onderzocht welke businessmodellen voor de CE er (al) zijn en in hoeverre deze aansluiten bij ontwikkelingen zoals toenemende producentenverantwoordelijkheid.
Resultaat van het onderzoek is een classificatie van zeven basistypen circulaire businessmodellen (CBM) verdeeld over drie groepen (grondstoffen, gebruik en verantwoordelijkheid). Deze basistypen worden beschreven in kenniskaarten. Naast de Quickscan is een korte video met toelichting en een whitepaper opgeleverd. Deze worden hieronder toegelicht en zijn te vinden in de rechterkolom op deze pagina. Alle materialen zijn Open Access, dus vrij te gebruiken voor een iedereen.
Het onderzoek is uitgevoerd door Jan Jonker (projectleider) samen met Niels Faber (RUG/Hanze UAS) en Timber Haaker (Saxion UAS).
Quickscan
De QuickScan is bedoeld voor ondernemers, primair in de maakindustrie. De scan biedt specifieke routes waarbij het accent op verschillende circulaire businessmodellen (CBM) gelegd wordt:
- Route Introductie: deze richt zich op ondernemers die nog moeten starten of net begonnen zijn en die op zoek zijn naar een circulair businessmodel.
- Route Doorpakken: richt zich op ondernemers die al bezig zijn met duurzaam en circulair ondernemen en zoeken naar nieuwe mogelijkheden, naar inspiratie.
- Route Koplopers: richt zich op ondernemers die al flink aan de weg timmeren
De QuickScan is opgebouwd uit drie delen. Deel 1 geeft achtergrondinformatie over de circulaire economie. Deel 2 bevat een classificatie van circulaire businessmodellen. Deel 3 de feitelijke QuickScan. Het resultaat van de QuickScan bestaat uit drie delen:
- een beknopte analyse waar jouw organisatie staat als het gaat om duurzaam en circulair ondernemen;
- het formuleren van jouw ambitie voor de komende jaren;
- een verkenning van het businessmodel dat daar het beste bij past.
Bekijk hier de Quickscan of gebruik de interactieve applicatie op het Businessmodellab.
Whitepaper
Het Whitepaper geeft de essentie van het onderzoek weer naar bestaande en toekomstige circulaire businessmodellen (CBM). Dit resulteert in de identificatie van zeven basistypen CBM verdeeld over drie groepen die samen een classificatie vormen. Het Whitepaper bestaat uit drie delen.
- Het eerste deel gaat in op de achtergronden en bevat een toelichting op de circulaire economie, de samenhang met duurzaamheid, businessmodellen en wordt een overzicht gegeven van circulaire businessmodellen.
- In het tweede deel wordt een overzicht gegeven van de ontwikkelde classificatie van CBM en wordrt aan de hand van kenmerken elke bassistype beschreven. Dit resulteert in zeven kenniskaarten. Tot slot worden de twee laatste, meer op de toekomst gerichte modellen, extra toegelicht en voorzien van een illustratie.
- Het derde deel blikt eerst kort terug op de betrouwbaarheid van gemaakte classificatie om vervolgens stil te staan bij de veranderkundige kanten van het werken aan en met circulaire businessmodellen.
Boek
De classificatie van CBM bouwt voort op de inzichten en concepten rond duurzame en circulaire businessmodellen zoals verwoord in het boek Organizing for Sustainability (Springer/Palgrave, 2021), Open Access, download het hier.