Het tweede Meerjarig Missiegedreven Innovatieprogramma (MMIP2) streeft ernaar dat in 2030 substantieel meer circulaire grondstoffen worden gebruikt en dat de grondstoffenefficiëntie van processen verbetert.
Om het doel van MMIP2 te bereiken moeten we technische en systeeminnovaties ontwikkelen. Enerzijds voor het hergebruik van stoffen en materialen ter vervanging van niet-hernieuwbare stoffen en anderzijds voor verbetering van de inzameling, sortering, voorbewerking en recyclingprocessen. Hiervoor is circulaire ketenregie noodzakelijk. Een voorbeeld is het recyclen en toepassen van recyclaat van allerlei typen materialen zoals plastics, metalen, textiel, nutriënten, beton en hout.
Binnen MMIP2 vallen vijf belangrijke kennis- en innovatiethema’s.
2A: Optimalisatie van biologische productieprocessen
Hoe kan voedselverspilling worden geminimaliseerd en hoe kan kringlooplandbouw worden toegepast? Centraal staat de betekenis van gesloten biologische ketens voor de circulaire economie. Daarbij gaat het om productie, substitutie, verhogen van (her)gebruikswaarde en het voorkomen van lekkage van materialen in brede zin, in de keten en achteruitgang van bronnen zoals de bodem.
2B: Behoud van waardevolle nutriënten
Hoe kunnen we waardevolle grondstoffen als nutriënten uit vaste en vloeibare afvalstoffen terugwinnen? Met de juiste technologie voor waterzuivering kunnen we zorgen dat waardevolle componenten niet verloren gaan. Het gaat om N, P en K uit mest, maar ook om bijvoorbeeld chemicaliën en medicijnen uit afvalwater. Dat vraagt om meer inzicht in scheidings- en opwerkingstechnologieën, gewenste en bereikte zuiverheid (toxiciteit, hygiëne) en de verwerkings- en toepassingsmogelijkheden van de teruggewonnen nutriënten.
2C: Optimalisatie hergebruik en recyclage
Wat is optimaal hergebruik en recyclage? Hoe richten we de ketens over de hele R-ladder hierop in? Voorbeelden zijn het optimaal hergebruiken en terugwinnen van metalen (zoals bijvoorbeeld in elektronica of verzinkte producten) of kunststoffen, maar ook het optimaal afvangen en benutten van CO2 als onderdeel van ketensluiting.
2D: Recyclingtechnologie
Recyclingtechnologie is een aanvulling op het thema 2C dat zich richt op optimaal hergebruik en recyclage. Recyclingtechnologie richt zich in het bijzonder op doorontwikkeling van mechanische, chemische en thermische recycling voor diverse materiaalstromen op alle TRL-niveaus. Voorbeelden zijn metaal(bevattende)-, bouw & infra- en kunststofproducten.
Belangrijke aandachtspunten zijn: voorbereidende stappen als karakteriseren, sorteren en scheiden om efficiëntie en kwaliteit te verhogen, optimalisatie en ontwikkeling van mechanische en chemische recyclingtechnologieën, relatie met het design van producten en productieprocessen om recyclingtechnologie zo optimaal mogelijk in te zetten.
Hiervoor is ontwikkeling en toepassing van slimme technologie (Smart Industry, AI) en experimenteel onderbouwde fysische en chemische modellen noodzakelijk.
2E: Procesanalyse en procesmonitoring
Hoe krijgen we inzicht in de grondstoffenroute binnen een keten, inclusief inzicht in routes van zich ontwikkelende, inkomende of vrijkomende zorgwekkende of toxische stoffen? Procesanalyse en -monitoring speelt hierbij een belangrijke rol om de vraag te beantwoorden hoe deze stoffen gemeten en geanalyseerd, efficiënt verwerkt en later gerecycled kunnen worden. Het ontwikkelen van digitale modellen (“digital twins”) voor integrale begripsvorming zal een belangrijk aandachtspunt zijn. In dit programma geeft input aan MMIP 3D voor de ontwikkeling van standaarden voor kwaliteitsborging.
Wilt u meedoen met het programma Circulaire grondstoffen en processen? Neem dan contact op met programmamanager Esther Zondervan om de mogelijkheden te bespreken: esther.zondervan@kia-ce.nl
3 Meerjarige Missiegedreven Innovatie Programma’s
Het eerste Meerjarig Missiegedreven Innovatieprogramma (MMIP1) draait om het geschikt maken van producten voor hergebruik en recycling. Productinnovaties én systeeminnovaties zijn daarvoor essentiëel.
Lees meer
Het tweede Meerjarig Missiegedreven Innovatieprogramma (MMIP2) streeft ernaar dat in 2030 substantieel meer circulaire grondstoffen worden gebruikt en dat de grondstoffenefficiëntie van processen verbetert.
Lees meer
Het derde Meerjarig Missiegedreven Innovatieprogramma (MMIP3) is nodig om bedrijven, consumenten maar ook overheden mee te krijgen in de transitie naar de circulaire economie. Gelukkig is het draagvlak voor anders produceren en consumeren al sterk aan het groeien.
Lees meer